De alternatieve verbintenis
De alternatieve verbintenis is een verbintenis die betrekking heeft op meerdere prestaties waarvan er slechts één moet uitgevoerd worden opdat de schuldenaar bevrijd is. De alternatieve verbintenis wordt geregeld in de artikelen 1189 tot 1196 van het Burgerlijk Wetboek. Indien men de keus niet uitdrukkelijk heeft toegewezen aan de schuldeiser, dan behoort de keus toe aan de schuldenaar (artikel 1190 BW). De schuldenaar maakt een keuze op het moment van de uitvoering. Die keuze is definitief en onherroepelijk.
De schuldenaar kan echter de schuldeiser niet dwingen om genoegen te nemen met de gedeeltelijke uitvoering van één prestatie en de gedeeltelijke uitvoering van de andere prestatie (artikel 1191 BW). Bijvoorbeeld: de helft betalen met de euro en de andere helft met de dollar.
De artikelen 1193 tot en met 1195 van het Burgerlijk Wetboek regelen wat er moet gebeuren indien één of meerdere prestaties niet meer kunnen volbracht worden door:
• Een fout van de schuldenaar
• Overmacht
• Een vreemde oorzaak
Voorbeeld van een alternatieve verbintenis: de keuze in welke munt de lening wordt terugbetaald.
Alternatieve verbintenis versus facultatieve en cumulatieve verbintenis.
Binnen de categorie van verbintenissen met meerdere voorwerpen kan men onderscheid maken tussen de volgende verbintenissen:
- De facultatieve verbintenis: schuldenaar kan zich bevrijden door een andere prestatie te leveren dan degene die in de overeenkomst bedongen is. Echter kan de schuldeiser dit weigeren.
- De cumulatieve verbintenis is een verbintenis die meerdere prestaties tot voorwerp heeft die door de partijen als ondeelbaar worden beschouwd. Door deze ondeelbaarheid moeten alle prestaties uitgevoerd worden.
- De alternatieve verbintenis
Hoewel verbintenissen met meerdere voorwerpen cumulatief, alternatief of facultatief kunnen zijn, regelt men enkel de alternatieve verbintenis in het Burgerlijk Wetboek.
Het wetsvoorstel van 3 april 2019
Het wetsvoorstel van 3 april 2019 creëert een nieuw artikel 5.231 aangaande de alternatieve verbintenis. Het nieuwe artikel vereenvoudigt en verduidelijkt de artikelen 1189 tot 1196 van het Burgerlijk Wetboek.
De inwerkingtreding van het nieuwe artikel aangaande de alternatieve verbintenis is voorzien voor op de eerste dag van de achttiende maand na die waarin ze is bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad.