Actieve hoofdelijkheid.
Bij de actieve hoofdelijkheid zijn er meerdere schuldeisers die vanwege de debiteur de uitvoering van de gehele prestatie mogen opeisen. Een verbintenis is hoofdelijk wanneer deze meerdere subjecten heeft die elk tot het geheel gehouden of gerechtigd zijn. Deze hoofdelijkheid kan zowel actief als passief zijn.
Wanneer één schuldeiser echter betaald is, is de schuldenaar tegenover alle schuldeisers bevrijd. Nadien zal de schuld onder de schuldeisers onderling verdeeld moeten worden. Deze verdeling zal, behoudens anders gemaakte afspraken, gelijkelijk moeten gebeuren voor elke schuldeiser. Naast het innen van de schuldvordering, mag bij toepassing van de actieve hoofdelijkheid elke schuldeiser ook daden verrichten tot behoud van de schuldvordering. De schuldeiser mag namelijk de verjaring stuiten of in gebreke stellen. Beschikkingshandelingen ten aanzien van de gehele vordering moeten daarentegen gezamenlijk worden verricht.
De actieve hoofdelijkheid wordt niet vermoed, aangezien het principe de deelbaarheid van de verbintenis is. Zij moet uitdrukkelijk worden voorzien.
De actieve hoofdelijkheid komt zelden voor, want ze houdt een zeker risico in. Achteraf moet er worden afgerekend tussen de schuldeisers onderling. Deze moeten erop kunnen vertrouwen dat als een andere schuldeiser de betaling heeft geïnd, hij ook een deel van het bedrag aan de andere schuldeisers zal geven. De schuldeisers moeten elkaar onderling vertrouwen, ze leggen hun lot in de handen van die ene schuldeiser die het bedrag gaat innen.
Actieve hoofdelijkheid als uitzondering op het principe van de deelbaarheid van de verbintenissen.
In ons recht geldt het principe van de deelbaarheid van verbintenissen. De verbintenis wordt dan gesplitst in evenveel delen als er partijen zijn. Op dit principe bestaan er drie uitzonderingen. Ten eerste bestaan er ondeelbare verbintenissen. Ten tweede bestaan er ook hoofdelijke verbintenissen en ten slotte zijn er ook verbintenissen in solidum die een uitzondering vormen op dit principe.
Een voorbeeld van actieve hoofdelijkheid.
Een voorbeeld van een verbintenis met actieve hoofdelijkheid is een bankrekening die geopend wordt op naam van verschillende personen, bijvoorbeeld man en vrouw, met volledige handtekeningsbevoegdheid voor elk van hen.