Bankwaarborg of bankgarantie?
Voornamelijk in handelshuurovereenkomsten voorzien partijen vaak de mogelijkheid om de huurwaarborg te verstrekken onder de vorm van een bankwaarborg of bankgarantie. In tegenstelling tot een klassieke huurwaarborg in geld, die de huurder ter beschikking stelt van de verhuurder, al dan niet op een geblokkeerde rekening op naam van de huurder, is een bankwaarborg of bankgarantie een verbintenis van een derde (de bank). De voorwaarden waaraan deze waarborgverbintenissen zijn onderworpen, kunnen zeer uiteenlopend zijn. Opletten is zeker de boodschap.
Het voordeel van een bankwaarborg of bankgarantie is in ieder geval de prijs. Omdat deze waarborgen geen reserve vereisen bij de huurder, staan ze open voor minder kapitaalkrachtige huurders, die geen 3 tot 6 maanden huur bij de opstart van hun zaak in geld kunnen betalen.
In deze Wanted Facts gaan we dieper in op de verschillen tussen de bankwaarborg en de bankgarantie en de gevaren voor zowel huurder als verhuurder.
De bankwaarborg of bankborgtocht.
Met de bankwaarborg bedoelen we niet de gewone geldelijke huurwaarborg die de huurder betaald heeft op een bankrekening. Bedoeld wordt de borgstellingsverbintenis die de bank heeft aangegaan in opdracht van de huurder ten voordele van de verhuurder, voor de stipte naleving van de huurdersverplichtingen. De bank verbindt zich ertoe als derde bij de huurovereenkomst om de schuld van de huurder uit de huurovereenkomst te betalen als deze laatste in gebreke blijft. De bank is de borg, die dezelfde schuld als de hoofdschuldenaar, de huurder zal betalen. Omdat het gaat om de schuld van de huurder, zal de bank ook opzichtens de verhuurder alle verweermiddelen mogen gebruiken die de huurder heeft opzichtens zijn verhuurder.
De bank zal in ieder geval niet zomaar op eerste verzoek van de verhuurder tot uitbetaling overgaan van de schulden van de huurder. De bank zal bewijsstukken vragen waaruit blijkt dat de hoofdschuldenaar (de huurder) in gebreke is gebleven. In de praktijk zal het dan meestal gaan om een definitief of uitvoerbaar vonnis waarbij de huurder werd veroordeeld in betaling van een bepaald bedrag, of een akkoord van de huurder en de verhuurder omtrent de sommen die de huurder nog aan de verhuurder dient te betalen.
De bankgarantie, al dan niet op eerste verzoek.
In tegenstelling tot de bankborgtocht, is de bankgarantie een volstrekt autonome betalingsverbintenis van de bank. De betalingsverbintenis van de bank is juridisch afgescheiden van de huurovereenkomst, zodat de bank zich niet kan beroepen op eventuele verweermiddelen die de huurder zou kunnen opwerpen tegenover zijn verhuurder. De bank stelt zich garant om al dan niet op eerste verzoek van de verhuurder (garantie op eerste verzoek) of op voorlegging van bewijsstukken (documentaire garantie) de door de verhuurder geclaimde sommen te betalen, op grond van een eigen verbintenis.
De verhuurder zal stipt de voorwaarden moeten volgen op basis waarvan hij aanspraak kan maken op uitbetaling. Doet hij of zij dat niet, dan riskeert hij achter het net te vissen (zie verder).
De bankwaarborg en bankgarantie zijn beiden een krediet.
Zowel de bankgarantie als de bankborgtocht zijn in de rechtsverhouding tussen de huurder en de bank een vorm van krediet. Het gaat om een zogenaamd “handtekeningkrediet": de bank stelt geen geld ter beschikking van de huurder, en rekent bijgevolg ook geen interesten aan. De huurder betaalt, naast de dossierkosten, aan de bank een commissieloon of provisie om gebruik te kunnen maken van de kredietwaardigheid van de bank.
Wanneer de bank haar borg- of garantieverplichting heeft nageleefd, of met andere woorden de verhuurder heeft uitbetaald, zal de huurder deze uitbetaling aan de bank moeten terugbetalen volgens de modaliteiten van de kredietovereenkomst. In dat kader zal naast het kapitaal ook interesten verschuldigd zijn.
Verhuurders, opgepast voor de uitbetaling van bankgaranties en -waarborgen!
Voor verhuurders is het altijd oppassen geblazen met bankgaranties en -waarborgen. De bank zal bij het aangaan van de bankborgtocht aan de verhuurder een borgbrief versturen, waarin de materiele en formele uitoefeningsvoorwaarden vermeld staan. Voor de verhuurder is het van belang om deze voorwaarden nauwgezet na te leven. Vooral de korte termijnen waarbinnen de verhuurder de bank dient aan te spreken, evenals de vorm, meestal een aangetekend schrijven, zorgen ervoor dat banken vaak ontsnappen aan hun betalingsverplichting, omdat de verhuurder te laat was, of niet per aangetekend schrijven zijn aanspraak heeft medegedeeld.
Heeft u een discussie met uw huurder en wenst u een de waarborg aan te spreken, wacht dan niet op het bereiken van een akkoord of het uitputten van de gerechtelijke procedure alvorens de bank aan te spreken. Als u wacht riskeert u te laat te zijn. Ook hier geldt het adagium “jus est vigilantibus”, "het recht is aan de waakzamen”!
Ook huurders, opgepast voor de uitbetaling van bankgaranties en -waarborgen!
Wij merken in de praktijk dat huurders bij het einde van de huurovereenkomst soms al te gemakkelijk een akkoord sluiten met de verhuurder over de sommen die de huurder aan de verhuurder nog moet betalen. Hierbij wordt de pijn van het betalen verlicht door een beroep te doen op de bankgarantie, zonder dat de huurder goed beseft dat hij de “vrijgave van de waarborg” in het voordeel van de verhuurder zal moeten terugbetalen aan de bank, mét interest. Wat de huurder hierbij soms over het hoofd ziet, is dat het niet gaat om een geldsom die ter beschikking staat, maar dat hij een krediet zal moeten terugbetalen. Bankwaarborgen of garanties zijn dus geen appeltjes voor de dorst die “ergens” geblokkeerd staan. De huurder zal deze altijd moeten terugbetalen aan de bank!
Heeft u een persoonlijke vraag of bent u betrokken in een handelshuurconflict?
Neem dan gerust contact op met de advocaten van Wanted Law.Wij staan klaar om u verder te helpen!