Kan ik een dwangsom opleggen als mijn ex de kinderen niet meegeeft?
Uw ex-partner weigert de kinderen mee te geven. Spijtig genoeg bent u niet alleen. Kinderen worden vaak ingezet als wapen in de eigen strijd tussen ex-partners. Rechterlijke beslissingen worden niet uitgevoerd, en alle argumenten en excuses zijn hierbij goed. Het kind wil niet naar de andere partner, het kind is ziek. Of mijn ex-partner zorgt er niet goed voor. Of de auto is kapot.... Dergelijke weigering zijn volstrekt onverantwoord, vermits het in het grote merendeel van de gevallen in het absolute belang is van het kind dat het zijn beide ouders blijft zien, hoeveel ruzie die ook mogen maken.
Maar kan u ook een dwangsom vragen zodat uw ex-partner gedwongen wordt de bezoekregeling na te leven? Hoewel op het eerste gezicht een dwangsom misschien als politically incorrect zou overkomen, zijn er geen enkele juridische bezwaren om een weigering van omgangsrecht of het niet-naleven van een verblijfsregeling te bestraffen met een dwangsom. De wet voorziet zulks zelfs uitdrukkelijk. Het opleggen van een dwangsom lijkt zelfs bijzonder effectief te zijn. Want wanneer mensen het voelen (of dreigt te voelen) in de portemonnee, dan stellen wij vast dat zij plots zich wél houden aan hetgeen de rechtbank heeft belist....
Maar wat zijn nu concreet de voorwaarden om een dwangsom op te leggen bij de weigering van het omgangsrecht?
Wat is een dwangsom?
De dwangsom wordt omschreven als “een bijkomende veroordeling van de schuldenaar om aan de schuldeiser een geldsom te betalen, zonder enig verband met de schade die de schuldeiser ondergaat of zal ondergaan ingevolge niet of niet-tijdige uitvoering van de hoofdverbintenis, teneinde op de schuldenaar druk uit te oefenen opdat hij de tegen hem uitgesproken hoofdveroordeling zou nakomen.”
De dwangsom is dus een financieel drukkingsmiddel om iemand te dwingen iets te doen of iets niet te doen. De hoogte van de dwangsom wordt door de rechter bepaald op basis van de concrete omstandigheden van de zaak. Wel is het van belang dat de dwangsom voldoende hoog is om het afschrikkend karakter van deze maatregel te garanderen. Daarnaast is het eveneens belangrijk dat de rechter die de dwangsom moet opleggen deze nauwkeurig omschrijft en de modaliteiten ervan bepaalt, zoniet riskeert u dat de dwangsom niet uitvoerbaar is, en dus dode letter blijft.
De gemiddelde dwangsom situeert zich tussen de 250,00 EUR en 100,00 EUR, en wordt meestal toegekend per dag vertraging of per overtreding. Soms wordt er ook een absoluut maximum uitgesproken, zodat het bedrag niet eindeloos kan oplopen.
De dwangsom hoeft niet noodzakelijk samen met de hoofdveroordeling te worden uitgesproken. U kan ook nog nadien afzonderlijk een dwangsom aan de rechter vragen wanneer uw ex-partner zijn of haar verplichtingen niet nakomt ondanks het bestaan van een rechterlijke uitspraak.
In familiezaken kan u ook op een laagdrempelige manier opnieuw naar de familierechtbank stappen omwille van de zogenaamde blijvende saisine van de familierechtbank. Middels een eenvoudig verzoek kan u de zaak opnieuw op zitting laten brengen.
De dwangsom toegepast als sanctie voor het weigeren van het omgangsrecht.
In de strijd tegen het niet-naleven van een gerechtelijke beslissing inzake verblijfsregelingen en omgangsrecht kan men zich beroepen op artikel 387ter van het Burgerlijke Wetboek. Op basis van dit artikel heeft de rechter uitdrukkelijk de mogelijkheid de verbeurte van een dwangsom uit te spreken om de naleving van de beslissingen met betrekking tot verblijfsregelingen en omgangsrecht meer afdwingbaar te maken. Zoals hierboven vermeld, kan u de dwangmaatregel samen met de hoofdveroordeling vragen, maar u kan dit ook nog op een later moment, bijvoorbeeld wanneer de andere ouder de omgangsregeling niet vrijwillig naleeft.
Op de tenuitvoerlegging van deze dwangsom is artikel 1412 van het Gerechtelijk Wetboek van toepassing. Dit betekent dat daarop hetzelfde supervoorrecht van toepassing is zoals voor alimentatiegelden. Als schuldeiser van de dwangsom kan u onbeperkt beslag leggen op de inkomsten van de onderhoudsplichtige. De beslagbescherming voor lonen en vervangingsinkomen geldt niet! De beslissing van de rechter is bovendien van rechtswege uitvoerbaar bij voorraad. Een gerechtelijke beslissing is “uitvoerbaar bij voorraad” wanneer ze onmiddellijk kan uitgevoerd worden door een gerechtsdeurwaarder, zelfs al is de gerechtelijke beslissing nog niet definitief en is ze nog vatbaar voor hoger beroep of verzet.
De dwangsom biedt uiteraard geen garantie dat uw ex-partner zich opeens wel aan de omgangsregeling houdt, maar het kan wel een extra ‘zetje’ zijn dat uw ex-partner nodig heeft om de omgangsregeling na te leven.
Weigert uw ex-partner de kinderen mee te geven?
Bent u zelf ouder en houdt uw ex-partner zich niet aan de omgangsregeling? Wenst u meer informatie over dit onderwerp? Aarzel dan niet en contacteer ons voor vrijblijvend advies. Wij helpen u graag.
Mag ik het omgangsrecht weigeren in tijden van Corona?
Mag ik het omgangsrecht weigeren tijdens de Coronacrisis? Is de Coroncrisis een reden om het omgangsrecht te weigeren met de andere ouder? Is de wissel een toegelaten verplaatsing? Wat met de omgangsregelingen tussen grootouders en kleinkinderen? U leest er alles over in deze Wanted Facts.