Hoe verkrijg ik een geschiktheidsvonnis?

Procedure tot vaststelling van geschiktheid

De vaststelling van geschiktheid wordt ingesteld bij eenzijdig verzoekschrift bij de familierechtbank. Bij dit verzoekschrift dienen twee documenten te worden toegevoegd, namelijk (art. 1231-1/2 Ger.W.):

• het origineel of voor eensluidend verklaard afschrift van de stukken vereist voor het onderzoek van het verzoek (opgesomd in art. 1231-1/3 Ger.W.);
• het attest waaruit blijkt dat de door de bevoegde gemeenschap georganiseerde voorbereiding werd gevolgd (overeenkomstig art. 346-2 oud BW).

Binnen de 30 dagen na neerlegging van het verzoek zal de familierechtbank een maatschappelijk onderzoek bevelen. Met dit maatschappelijk onderzoek zal men de geschiktheid van de kandidaat-adoptant nagaan. Van dit onderzoek wordt ook een verslag opgemaakt en neergelegd ter griffie. Dit verslag wordt dan meegedeeld aan het openbaar ministerie (art. 1231-1/4 Ger.W.).

Naast het maatschappelijk onderzoek zal het openbaar ministerie ook een moraliteitsonderzoek voeren, meer bepaald zullen zij het strafregister van de kandidaat-adoptant raadplegen. Hiervan wordt een schriftelijk advies opgesteld, dat acht dagen voor de zitting wordt neergelegd in het dossier van rechtspleging (art. 1231-1/5 Ger.W.).

Binnen de drie dagen na neerlegging van het verslag van het maatschappelijk onderzoek wordt de kandidaat-adoptant opgeroepen om (art. 1231-1/6 Ger.W.):

• enerzijds kennis te nemen van dit verslag, men heeft hiervoor vijftien dagen de tijd;
• anderzijds persoonlijk te verschijnen voor de rechtbank, binnen de maand die volgt op het verstrijken van de termijn van vijftien dagen.

Vervolgens zal de familierechtbank zich uitspreken over de geschiktheid van de kandidaat-adoptant om over te gaan tot adoptie. Dit vonnis wordt met redenen omkleed. Bij een positief vonnis wordt daarin vermeldt hoeveel kinderen de kandidaat-adoptant kan adopteren, alsook eventuele beperkingen van de geschiktheid. Het vonnis mag slechts in enkele procedure voor de adoptie van één of meerdere kinderen gebruikt worden. Dit vonnis is geldig voor vier jaar (art. 1231-1/7 Ger.W.), maar kan verlengd worden (overeenkomstig de procedure in art. 1231-1/9 t.e.m. -1/14 Ger.W.).

Binnen de drie dagen na de datum waarop het vonnis is definitief geworden, wordt door de griffier een afschrift ervan bezorgd aan de federale centrale autoriteit. Indien de kandidaat-adoptant volgens het vonnis geschikt is om te adopteren, zal de griffier hem een afschrift van het schriftelijk advies van het openbaar ministerie bezorgen (art. 1231-1/8 Ger.W.). 

Uitzonderingen

Normaal gezien gebeurt deze procedure, om het geschiktheidsvonnis te bekomen, voorafgaand aan de adoptieprocedure. In bepaalde gevallen wordt de geschiktheid echter beoordeeld tijdens de adoptieprocedure zelf. Dat is bijvoorbeeld het geval wanneer de kandidaat-adoptant een kind wenst te adopteren (art. 346-1/1, 2de – 3de lid oud BW):

• dat met hem, zijn echtgenoot, de persoon met wie hij samenwoont of zijn voormalige partner (zelfs overleden), verwant is tot de derde graad;
• met wie hij het dagelijkse leven heeft gedeeld;
• met wie hij een duurzame sociale en affectieve band heeft.