Wat is pleegvoogdij?

Totstandkoming van de pleegvoogdij

Pleegvoogdij komt tot stand door een overeenkomst. Meer bepaald door een authentieke akte, tussen de kandidaat-pleegvoogd en het kind, opgesteld door een notaris of de vrederechter (art. 475ter, 1ste  lid oud BW). 

Indien het kind de leeftijd van twaalf jaar heeft bereikt kan hij zelf toestemmen met de pleegvoogdij. Als het kind jonger dan twaalf jaar is, dan zal zijn wettelijke vertegenwoordiger toestemming moeten geven. 

De pleegvoogdij treedt pas in werking nadat de overeenkomst bekrachtigd is door de familierechtbank (art. 475ter, 2de lid oud BW).

Voorwaarden voor pleegvoogdij

Voor pleegvoogdij dienen drie cumulatieve voorwaarden vervuld te zijn, deze zijn vervat in art. 475bis, 1ste lid oud BW. 

Als eerste dient de persoon, die pleegvoogd wenst te worden, minimum 25 jaar oud te zijn. Hij verbindt er zich toe om het kind te onderhouden, op te voeden en in staat te stellen de kost te verdienen. Ten tweede dient het te gaan over een niet-ontvoogd minderjarig kind. Ten derde moet er instemming zijn van de personen van wie toestemming vereist is voor de adoptie van minderjarigen. 

Indien de kandidaat-pleegvoogd getrouwd is, dient hij ook nog toestemming te krijgen van zijn echtgenoot (art. 475bis, 2de lid oud BW). 

Verplichtingen bij pleegvoogdij

Allereest heeft de pleegvoogd een onderhoudsverplichting ten aanzien van het kind. Deze is niet wederkerig en eindigt ook niet automatisch wanneer de pleegvoogdij eindigt. Zo zal het behoeftig pleegkind, bij overlijden van de pleegvoogd, middelen uit diens nalatenschap krijgen. De pleegvoogd kan zelfs tot schadeloosstelling verplicht worden als blijkt dat het pleegkind bij zijn niet meerderjarigheid niet in staat is zijn kost te verdienen (art. 475bis, 1ste lid oud BW en art. 475quinquies, 1ste en 2de lid oud BW).

Verder staat de pleegvoogd in voor het beheer van de goederen van het kind, maar heeft geen wettelijk vruchtgenot. Hij mag de kosten voor onderhoud en opvoeding niet aanrekenen op de inkomsten van het kind, beheerskosten wel. Voor zijn beheer is hij, net zoals bij voogdij, rekening en verantwoording verschuldigd (art. 475quater, 1ste lid en art. 475septies oud BW). 

Tevens oefent de pleegvoogd het recht van bewaring uit over het kind, voor zover het kind zijn gewone verblijfplaats heeft bij hem (art. 475quater, 2de lid oud BW). Dit omvat niet alleen het recht om het kind op voortdurende wijze bij hem te hebben en afgifte vorderen, maar ook het recht van zorg. Hierdoor kan de pleegvoogd dagdagelijkse opvoedingsbeslissingen nemen. De fundamentele beslissingen omtrent de opvoeding komen wel nog steeds aan de ouder(s)/voogd toe. Als het pleegkind niet zijn gewone verblijfplaats bij de pleegvoogd heeft, dan oefent de pleegvoogd enkel beheer over het vermogen en oefenen de ouder(s)/voogd alle andere bevoegdheden inzake het ouderlijk gezag uit. 

Het einde van de pleegvoogdij

De pleegvoogdij neemt zijn einde bij (art. 475quinquies oud BW):

• de meerderjarigheid van het pleegkind;
• het overlijden van het pleegkind of de pleegvoogd;
• de ontvoogding van het pleegkind;
• de adoptie van het pleegkind.

De familierechtbank kan ook een einde maken aan de pleegvoogdij op verzoek van (art. 475sexies oud BW):

• de pleegvoogd;
• degenen die overeenkomstig art. 475bis oud BW met de pleegvoogd hebben ingestemd;
• degenen die het kind hebben erkend of gewettigd (na totstandkoming pleegvoogdij);
• de procureur des Konings.