De verkrijging van de familienaam op grond van de adoptieve afstammingsband

Volle adoptie

Artikel 356-2, lid 1 oud BW bepaalt: “Door de volle adoptie verkrijgt het kind in plaats van zijn naam, die van de adoptant.”

Bij volle adoptie door twee adoptanten dienen deze hun keuze, met betrekking tot de familienaam, aan de familierechtbank mee te delen. Het kan hierbij gaan om één van hun namen of een dubbele naam, waarvan ze de volgorde ook dienen te bepalen. Indien de adoptanten zelf een dubbele naam hebben, mogen zij slechts één er van doorgeven aan het kind (art. 356-2, lid 2 oud BW).

Wanneer het gaat om een volle adoptie van het kind van de echtgenoot, samenwonende of voormalige partner, geldt er een gelijkaardige regeling. Hier kan de geadopteerde ofwel de naam van de adoptant dragen, ofwel die van de echtgenoot, samenwonende of voormalige partner, of een dubbele naam. Ingeval van een dubbele naam zal men terug de volgorde moeten bepalen en mag slechts één naam worden doorgegeven (artikel 356-2, lid 3 oud BW).

Gewone adoptie

Artikel 353-1, lid 1 oud BW bepaalt: “De adoptie verleent aan de geadopteerde in plaats van zijn naam, die van zijn adoptant.”

Bij gewone adoptie verkrijgt de geadopteerde de naam van de adoptant, in plaats van zijn oorspronkelijke naam. Wanneer het gaat om twee personen die gelijktijdig het kind adopteren kunnen ze de familienaam kiezen, of voor een dubbele naam opteren. Bij een dubbele naam mag de adoptant, indien hijzelf een dubbele naam heeft, slechts één naam doorgeven. Ook zal de volgorde van de namen terug moeten worden bepaald (art. 353-1, lid 2 oud BW).

Daarnaast is er ook de optie voor de adoptant(en) om aan de familierechtbank te vragen dat de geadopteerde zijn naam behoudt, maar voorafgegaan of gevolgd wordt door de naam van de adoptant(en). Het gaat dan om een ondeelbare samengestelde naam (art. 353-1, lid 3 oud BW). 

Wanneer het gaat om een gewone adoptie van het kind van de echtgenoot, samenwonende of voormalige partner, kan de geadopteerde:

• de naam van de adoptant dragen;
• de naam van de echtgenoot, samenwonende of voormalige partner dragen; 
• een dubbele naam dragen. 

Ook hier kan men aan de familierechtbank vragen om een samenstelling van de naam van de geadopteerde en van één van de adoptanten (art. 353-2, lid 1-2 oud BW).

Wat ook mogelijk is, is een adoptie van een geadopteerd kind van de echtgenoot, samenwonende partner of voormalige partner. Indien er bij de eerste adoptie al sprake was van een vervanging van de naam door die van de adoptant, kan men bij de tweede adoptie vragen dat het kind die naam behoudt. Ook een samenstelling van de naam is hier mogelijk (art. 353-2, lid 3-4 oud BW). 

Wanneer de geadopteerde ouder is dan 18 jaar, kan de oorspronkelijke naam wel enkel behouden blijven. Hier is wel de instemming van de geadopteerde vereist (art. 353-3 oud BW).

Telkens wanneer het gaat om afwijkingen van het wettelijk stelsel, is de instemming van de adoptanten en de geadopteerde boven de twaalf jaar vereist. Als er geen overeenkomst is, maakt de familierechtbank zelf een beslissing in het belang van het kind (art. 353-5 oud BW).

Adoptie door ouders die al een kind met gewone afstammingsband hebben

Gaat het om een geadopteerd kind maar de adoptanten hebben reeds een kind met gewone afstammingsband, geldt er een specifieke regeling. In dit geval hebben de adoptanten namelijk geen keuzerecht voor de familienaam van het geadopteerde kind. Het geadopteerde kind krijgt verplicht dezelfde naam als het kind met gewone afstammingsband. Ook hier primeert het principe van de eenheid van de naam tussen de kinderen.