Mag de aannemer de werken zomaar stillegen?
Een aannemer mag in principe niet zomaar de werken stilleggen. Een aannemer is verplicht om zijn contractuele verplichtingen na te leven, met name de overeengekomen werken uit te voeren binnen de overeengekomen uitvoeringstermijn. Doet hij dit niet, dan begaat de aannemer een contractuele wanprestatie. Maar… in sommige gevallen is de aannemer toch gerechtigd om de werken tijdelijk niet uit te voeren. Wanneer de bouwheer verplicht was om bijvoorbeeld een voorschot te betalen, maar dit niet doet, of wanneer de bouwheer niet de nodige vergunningen heeft waardoor de bouw niet kan opgestart worden, zijn gevallen waarin de aannemer in zijn verplichtingen kan opschorten. Aan deze opschortingsmogelijkheden van de aannemer zijn wel een aantal voorwaarden verbonden. We bespreken deze situatie in deze Wanted Wiki!
De exceptio non adimpleti contractus.
Inderdaad, de exceptio non adimpleti contractus of “niet-uitvoeringsexceptie” laat toe dat de aannemer tijdelijk zijn verplichting om de werken uit te voeren tijdelijk opschort. Normaal gezien geldt er een principieel verbod van eigenrichting. Dit houdt in dat men niet het recht in eigen handen mag nemen en niet zelf voor rechter mag spelen. Hier is echter een uitzondering op, genaamd de “exceptio non adimpleti contractus”. Dit is een algemeen rechtsbeginsel. Het betekent dat een partij de uitvoering van haar verbintenissen kan opschorten tot de andere partij de verbintenissen heeft uitgevoerd.
Wat zijn de voorwaarden voor de exceptie van niet-uitvoering?
De partij die zich op deze exceptie beroept, dient aan te tonen dat de andere partij eerst in de fout is gegaan.
De wanprestatie moet voldoende ernstig zijn. Het moet gaan om een ernstige tekortkoming aan de hoofdverplichtingen van de overeenkomst. Wanneer het gaat om een tekortkoming van een geringe prestatie, volstaat dit niet om de verplichtingen van de aannemer op te schorten.
Naast de ernst van de wanprestatie is er ook de voorwaarde van samenhang tussen de op te schorten verbintenis en de wanprestatie. Wanneer het gaat om wederkerige verbintenissen is deze voorwaarde vervuld. Bij aannemingsovereenkomsten is dit het geval wanneer de aannemer werken moet uitvoeren, en de opdrachtgever hier een bedrag voor dient te betalen.
Bovendien is het vanzelfsprekend dat de aannemer zich niet op de exceptie kan beroepen als de aannemer zijn prestatie eerst dient uit te voeren. Bij aannemingsovereenkomsten moet de aannemer dus eerst presteren en de werken uitvoeren voor er sprake is van een betaling. Het is wel toegelaten dat de aannemer een voorschot vraagt. Als de opdrachtgever dit voorschot na overeenkomst toch niet betaalt, kan de aannemer zich op de exceptie beroepen en de werken stilleggen. Zo is het bijvoorbeeld ook toegelaten voor de aannemer om zich op de exceptie te beroepen indien de opdrachtgever de materialen niet levert. In dit geval is het zelfs onmogelijk voor de aannemer om verder te gaan met de werken.
Wat als u ten onrechte gebruik maakt van de exceptie van niet-uitvoering?
Wanneer de rechter oordeelt dat de exceptie van niet-uitvoering niet gegrond is doordat de wanprestatie van de tegenpartij niet ernstig genoeg was, is er sprake van een contractuele fout. U begaat dan zelf een contractuele fout waardoor de tegenpartij recht heeft op een vergoeding van de opgelopen schade door de opschorting.
Misbruik van de exceptie van niet-uitvoering.
De aannemer mag zijn recht tot opschorting van zijn prestaties niet misbruiken. De schorsing moet steeds te goeder trouw gebeuren. Wanneer u zelf verantwoordelijk bent voor de niet-uitvoering van de wederpartij, kan u zich vanzelfsprekend niet op de exceptie beroepen. Daarnaast mag de partij die zich beroept op de exceptie door wanprestatie geen onevenredig voordeel verkrijgen.
Wat als de uitvoering definitief onmogelijk is?
Wanneer de uitvoering van de overeenkomst definitief onmogelijk is, kan er geen sprake zijn van de exceptie van niet-uitvoering. Een faillissement of een gerechtelijke reorganisatie zijn echter geen redenen die zorgen dat de uitvoering definitief onmogelijk wordt.
Heeft u een geschil met uw aannemer of opdrachtgever?
Neem dan gerust contact op met de advocaten van Wanted Law! Wanted Law heeft heel wat ervaring in het oplossen van bouwzaken. De advocaten van Wanted Law kunnen u misschien al telefonisch geruststellen. Via de webshop kan u gemakkelijk een consultatie boeken. U kan ook gaan voor de Wanted Speeddate, wanneer u een eerder beperkte vraag heeft.
Kom ook alles te weten over
Wat vinden onze cliënten van Wanted Law?
Nog niet overtuigd van Wanted Law? Lees dan de recensies van onze cliënten.