Kan de onderneming de overeenkomst met de consument opzeggen buiten de wanprestatie om?
Ja! De onderneming kan wel degelijk eenzijdig overgaan tot het beëindigen van de overeenkomst en zich aldus via een beding het recht voorbehouden om dat te doen. Zo’n eenzijdige beëindiging is wel verbonden aan een aantal voorwaarden. Daarnaast moet er ook een onderscheid worden gemaakt tussen overeenkomsten van bepaalde duur en overeenkomsten van onbepaalde duur.
Overeenkomst van bepaalde duur
Een onderneming die in het kader van een overeenkomst van bepaalde duur voorziet in een beding dat haar het recht geeft om buiten een wanprestatie om eenzijdig de overeenkomst op te zeggen, moet ook voorzien in een schadeloosstelling in het voordeel van de consument.
Een eenzijdig opzeggingsbeding in een overeenkomst van bepaalde duur, dat enkel ten gunste van de onderneming werkt en geen schadeloosstelling voorziet voor de consument, staat op de zwarte lijst van onrechtmatige bedingen en is bijgevolg van rechtswege nietig. Er geldt slechts één uitzondering op dit verbod: wanneer het beding uitsluitend voorziet in een eenzijdige beëindiging door de onderneming wegens overmacht, is geen schadeloosstelling vereist.
Overeenkomst van onbepaalde duur
Een onderneming die in het kader van een overeenkomst van onbepaalde duur voorziet in een beding dat haar het recht geeft om buiten een wanprestatie om eenzijdig de overeenkomst op te zeggen, moet ook voorzien in een redelijke opzeggingstermijn in het voordeel van de consument.
Een eenzijdig opzeggingsbeding in een overeenkomst van onbepaalde duur, dan enkel ten gunste van de onderneming werkt en niet voorziet in een opzeggingstermijn ten gunste van de consument, staat op de zwarte lijst en is bijgevolg van rechtswege nietig. Er geldt slechts één uitzondering op dit verbod: wanneer het beding uitsluitend voorziet in een eenzijdige beëindiging door de onderneming wegens overmacht, is geen redelijke opzeggingstermijn vereist.
De zwarte lijst
Artikel VI. 83, 10° en 11° van het Wetboek van Economisch Recht bepaalt dat clausules die de onderneming het recht geven om de overeenkomst eenzijdig te beëindigen buiten gevallen van wanprestatie, onrechtmatig zijn, tenzij aan specifieke voorwaarden is voldaan:
- bij overeenkomsten van bepaalde duur moet een passende schadeloosstelling voor de consument worden voorzien;
- bij overeenkomsten van onbepaalde duur moet een redelijke opzegtermijn worden gerespecteerd.
Buiten een wanprestatie om?
Een beding dat de onderneming het recht geeft om de overeenkomst eenzijdig op te zeggen, zonder dat er sprake is van een wanprestatie door de consument, moet duidelijk worden onderscheiden van een beding dat de ontbinding van de overeenkomst toelaat wegens een contractuele fout of wanprestatie.
In het eerste geval beschikt de onderneming over een discretionair recht om de overeenkomst op te zeggen zonder enige motivering of fout van de consument. Zij hoeft dus geen tekortkoming aan te tonen.
Bedingen die voorzien in een beëindiging van de overeenkomst wegens wanprestatie van de consument, vallen niet onder deze bepalingen. Zij dienen dus niet aan bovenstaande voorwaarden te voldoen opdat zij rechtmatig zouden zijn. toch kunnen ook zij onrechtmatig zijn wanneer ze, volgens de algemene toetsingsnorm van artikel VI.84 WER, een kennelijk onevenwicht creëren tussen de rechten en plichten van de partijen.
Nog vragen?
Contacteert u gerust de advocaten van Wanted Law. Zij staan voor u klaar om u te helpen!