Zelf maar niet zelfstandig optreden
Voor bepaalde rechtshandelingen kan een minderjarige zelf optreden, maar niet zelfstandig. In dat geval is de minderjarige niet volledig handelingsonbekwaam, maar beperkt handelingsbekwaam. “Zelf optreden” betekent dat de minderjarige de handeling zelf stelt, dus zonder vertegenwoordiging. “Niet zelfstandig optreden” houdt in dat hij of zij daarbij bijstand nodig heeft of de instemming van een derde (meestal de ouders of een voogd).
In uitzonderlijke gevallen kan een minderjarige een rechtshandeling volledig zelf en zelfstandig stellen, dus zonder bijstand of instemming, al kan er dan wel een verzetsmogelijkheid achteraf bestaan voor de ouders of voogd.
Het zelf optreden van de minderjarige, maar met bijstand
Voor bepaalde rechtshandelingen moet de minderjarige zelf optreden, maar dit kan uitsluitend met bijstand van de persoon die het ouderlijk gezag of voogdij uitoefenen. Enkele voorbeelden:
- Het sluiten van een huwelijkscontract: de minderjarige stelt de handeling zelf, maar wordt bijgestaan door (minstens één van) zijn juridische ouders.
- Een transgender minderjarige met onderscheidingsvermogen kan vanaf de leeftijd van zestien jaar een akte van aanpassing van de registratie van het geslacht aanvragen bij de ambtenaar van de burgerlijke stand, ook hier is de bijstand van de ouders of wettelijke vertegenwoordiger vereist.
- Het voor het eerst verlaten van de ouderlijke verblijfplaats om het hoofdverblijf elders te vestigen vereist dat minstens één van de juridische ouders de minderjarige bijstaat.
- Een minderjarige van minstens twaalf jaar kan, op grond van een innerlijk beleefde genderidentiteit die niet overeenstemt met het geslacht vermeld in de geboorteakte, een verzoek tot voornaamsverandering indienen. De minderjarige treedt zelf op, maar wordt bijgestaan door zijn ouders of wettelijke vertegenwoordiger.
Het zelf optreden van de minderjarige, maar met voorafgaandelijke instemming
Voor bepaalde rechtshandelingen moet de minderjarige zelf optreden, maar dit mag slechts met voorafgaande instemming van de personen die het gezag over hem uitoefenen. Het gaat onder meer om de volgende situaties:
- Het sluiten van een huwelijk door een minderjarige: dit vereist de voorafgaande instemming van beide juridische ouders (of de persoon die het gezag uitoefent) en daarnaast een machtiging van de rechter;
- Het sluiten of beëindigen van een arbeidsovereenkomst;
- Het opvragen van meer dan 125 EUR van een eigen geldrekening door een minderjarige vanaf zestien jaar.
Het zelf en zelfstandig optreden van de minderjarig, maar met verzetsmogelijkheid achteraf
Voor sommige handelingen mag de minderjarige zelf en zelfstandig optreden, zonder dat voorafgaande instemming of bijstand van de personen die gezag over hem uitoefenen vereist is. Deze personen behouden wel het recht om achteraf verzet aan te tekenen tegen de handeling. Dit geldt bijvoorbeeld voor:
- Het ontvangen van een loon;
- Het ontvangen van sociale zekerheidsuitkeringen;
- Het opvragen van een bedrag kleiner dan 125 EUR van een eigen geldrekening door een minderjarige vanaf zestien jaar.
Nog vragen?
Contacteert u gerust de advocaten van Wanted Law. Zij staan voor u klaar om u te helpen!