Transgender personen

Wat is het verschil tussen ‘intersex' en ‘transgender'?

Men maakt vaak een onderscheid tussen fysieke interseksualiteit en transgender personen. Interseksuele personen lijden aan een medische aandoening, het gaat om  personen geboren met een reproductieve of seksuele anatomie en/of chromosomenpatroon dat niet typisch mannelijk of vrouwelijk is. De Nederlandse term voor deze medische aandoening is ‘een intersekse conditie’, de Engelstaligen spreken over ‘DSD’ oftewel ‘Disorder of Sexual Development’. Concreet gaat het dus om mensen die de fysieke kenmerken van beide geslachten hebben. Dit uit zich in hun primaire of reproductieve seksuele organen. 

De mensen met deze medische aandoening zijn geen transgender personen. Zoals eerder omschreven, slaat ‘transgender’ op de innerlijk beleefde genderidentiteit, expressie of gedrag. ‘Transgender’ is geen medische aandoening maar is een term afkomstig vanuit de psychologie. 

Medische geslachtsveranderende therapie

Het Belgische recht aanvaardt geslachtsveranderende therapie voor transgender personen. Zo maakt men het medisch mogelijk om iemands fysieke lichaam in overeenstemming te brengen met de beleefde genderidentiteit. Hormoonbehandelingen en chirurgie kunnen onderdeel uitmaken van deze geslachtsveranderende therapie. 

In de praktijk kan men vanaf de leeftijd van zestien jaar beginnen met hormoontherapie. Voor effectieve geslachtschirurgie is de leeftijdsgrens afhankelijk van wat men wil. Een operatie om de borsten te verkleinen of volledig te verwijderen kan vanaf zeventien jaar, andere geslachtsveranderende operaties zijn echter pas mogelijk vanaf achttien jaar. 

Of de geslachtsveranderende therapie uiteindelijk toegelaten wordt, is een medische beslissing die een arts maakt. Niemand kan een arts verplichten om de handelingen te stellen. Er is met andere woorden geen recht op een geslachtswijziging.

Juridische geslachtswijziging

De geslachtsverandering van transgender personen kan vanaf 1 januari 2018 via een relatief flexibele administratieve procedure, ook zijn de voorwaarden om juridisch van geslacht te veranderen soepeler geworden (art. 135/1 oud BW).

Elke meerderjarige of ontvoogde minderjarige die de overtuiging heeft dat het geslacht vermeld in zijn geboorteakte niet overeenstemt met zijn innerlijk beleefde genderidentiteit kan hiervan aangifte doen bij de ambtenaar van burgerlijke stand. 

De transgender persoon moet bij zijn aangifte een ondertekende persoonlijke verklaring overhandigen waarin hij twee zaken vermeldt:

• Ten eerste dat hij ervan overtuigd is dat het geslacht vermeld in zijn geboorteakte niet overeenstemt met zijn innerlijk beleefde genderidentiteit. 
• Daarnaast moet hij ook verklaren dat hij de administratieve en juridische gevolgen wenst van een aanpassing van de registratie van het geslacht in zijn geboorteakte.

Daarna verschijnt de transgender persoon binnen de drie à zes maanden voor een tweede keer voor de ambtenaar.

Wat gebeurt er met de afstamming van de reeds geboren kinderen na de geslachtsaanpassing?

De afstamming van de reeds geboren kinderen blijft zoals het was na de aanpassing van het juridische geslacht. Dit wil bijvoorbeeld zeggen dat een transman juridisch de moeder van de reeds geboren kinderen blijft. Een transvrouw zal de juridische vader van de reeds geboren kinderen blijven.