Wanneer zijn algemene voorwaarden bindend?
Algemene voorwaarden hebben pas bindende kracht en kunnen worden “tegengeworpen” ten aanzien van de consument wanneer ze deel zijn van het contract. Een onderneming beroept zich bij een geschil met de consument regelmatig op haar algemene voorwaarden. Het is dan ook van belang om na te gaan of deze algemene voorwaarden überhaupt wel bindende kracht hebben en tegen de consument kunnen worden gebruikt.
Er moeten aan drie specifieke voorwaarden zijn voldaan opdat algemene voorwaarden deel worden van het contract tussen de consument en de onderneming en bindend zijn.
Drie voorwaarden.
Er moeten aan drie specifieke voorwaarden zijn voldaan opdat algemene voorwaarden deel worden van het contract tussen de consument en de onderneming en bindend zijn:
- De consument moet de redelijke mogelijkheid hebben om kennis te nemen van de algemene voorwaarden.
- De consument moet deze redelijke mogelijkheid tot kennisname hebben voorafgaand aan het sluiten van de contract.
- De consument moet de algemene voorwaarden uitdrukkelijk dan wel stilzwijgend goedkeuren.
1. De consument moet de redelijke mogelijkheid hebben om kennis te nemen van de algemene voorwaarden
De consument moet dus niet effectief kennisnemen van de algemene voorwaarden. Het volstaat dat de onderneming kan aantonen de consument de mogelijk had om de algemene voorwaarden te lezen.
2. De consument moet deze redelijke mogelijkheid tot kennisname hebben voorafgaand aan het sluiten van de contract
Heel wat ondernemingen gebruiken hierbij een stijlclausule om zichzelf een bewijs te verschaffen. Denk hierbij in digitale context aan “click wrap” waarbij u als consument stellingen als “de consument verklaart kennis te hebben genomen van de algemene voorwaarden en deze uitdrukkelijk te aanvaarden” of “de consument verklaart hierbij de algemene voorwaarden te hebben geraadpleegd” dient aan te klikken alvorens over te gaan tot betaling. In deze stellingen of bij deze stellingen is vaak ook een hyperlink naar de algemene voorwaarden terug te vinden. Op deze manier kan de onderneming bewijzen dat de consument vóór het sluiten van het contract de algemene voorwaarden kon raadplegen.
Opgelet: Indien u als consument deze “click wrap” hebt aangevinkt maar de hyperlink naar de algemene voorwaarden niet werkt of de algemene voorwaarden niet via de website ter beschikking werden gesteld, dan zal niet aan deze tweede voorwaarde voldaan zijn. U had dan namelijk geen mogelijkheid om voorafgaand kennis te nemen van de algemene voorwaarden.
3. De consument moet de algemene voorwaarden uitdrukkelijk dan wel stilzwijgend goedkeuren
Ook de goedkeuring wordt vaak door ondernemingen in digitale context bewezen via “click wrap” waarbij u als consument stellingen als “hierbij aanvaard ik de algemene voorwaarden” of “de consument verklaart kennis te hebben genomen van de algemene voorwaarden en deze uitdrukkelijk te aanvaarden” dient aan te klikken alvorens over te gaan tot betaling.
Wat indien niet aan alle drie de voorwaarden werd voldaan?
Dan zullen de algemene voorwaarden niet bindend zijn en dus niet tegenwerpelijk zijn. De onderneming zal zich bij een geschil met de consument niet kunnen beroepen op bepalingen uit de algemene voorwaarden, aangezien de voorwaarden geen deel geworden zijn van het contract. U hoeft dus als consument geen rekening te houden met de algemene voorwaarden. Men zal de rechtmatigheid van de bedingen in deze voorwaarden niet hoeven te toetsen, omdat de voorwaarden niet bindend en dus niet van toepassing zijn.