Neemt u liever telefonisch contact op?

Bekijk het overzicht van onze Wanted kantoren op onze contactpagina.

22/11/2020

Hoger beroep

Wat is hoger beroep?

Hoger beroep is een gewoon rechtsmiddel dat u als betrokken partij aanwendt om een vonnis uitgesproken in eerste aanleg waarbij u zich geschaad voelt, te laten vernietigen of te hervormen door een hogere rechter die volledige rechtsmacht heeft om het geschil een tweede keer te beoordelen.

Kan ik tegen elk vonnis hoger beroep aantekenen?

De eerste vraag die u zich moet stellen wanneer u hoger beroep wenst aan te tekenen, is of het vonnis wel vatbaar is voor hoger beroep. Als algemene regel geldt dat elk vonnis vatbaar is voor hoger beroep, tenzij de Wet het hoger beroep verbiedt (artikel 616 Gerechtelijk Wetboek). Het recht op hoger beroep is zeker geen absoluut recht: er zijn talloze uitzonderingen op het recht op hoger beroep. Deze uitzonderingen moeten strict worden geïnterpreteerd.
Tegen de volgende vonnissen kan u niet in hoger beroep gaan:

  • Akkoordvonnissen.

Een akkoordvonnis is een vonnis waarin de rechter een tussen partijen gesloten akkoord opneemt en bekrachtigt. Het voordeel is dat het akkoord de vorm krijgt van een vonnis, zijnde een authentieke akte met uitvoerbare kracht. Tegen akkoordvonnissen staat geen enkel rechtsmiddel open, dus ook geen hoger beroep.

  • Vonnissen waarin de partijen berusten.

De berusting is een beslissing waarbij u te kennen geeft afstand te doen van uw rechtsmiddelen om de beslissing aan te vechten. U aanvaardt met andere woorden de beslissing. Berusting kan gedeeltelijk of volledig, maar wanneer u berust, dan doet u dat onherroepelijk. Berusting kan uitdrukkelijk of stilzwijgend gebeuren. 
Wanneer men berust heeft in een (gedeelte van een) uitspraak, dan kan men geen hoger beroep meer aantekenen tegen deze uitspraak of het gedeelte van de beslissing waarin men heeft berust.

  • Beslissingen of maatregelen van inwendige aard.

Men zegt dat zogenaamde beslissing van inwendige aard niet vatbaar zijn voor hoger beroep omdat het loutere administratieve handelingen zijn met betrekking tot het verloop van het geding.
Voorbeelden van maatregelen van inwendige aard zijn:
-    De bepaling van de datum waarom de zaak wordt behandeld (de rechtsdag);
-    Het verlenen van uitstel;
-    Het weglaten van de zaak van de rol;
-    De doorhaling van de zaak;
-    Het stellen van een prejudiciële vraag;
-    Enz...
Belangrijk is dat deze beslissingen van inwendige aard wel degelijk zuivere administratieve maatregelen zijn, en dat de rechter geen enkel geschil van feitelijk of juridische aard tussen partijen beslecht of beoordeelt of een beslissing neemt die zijn latere beslissing kan beïnvloeden en nadelen kan berokkenen aan de partijen. Een voorbeeld hiervan is de beslissing van de rechter om zich al uit te spreken over een bepaalde rechtsvraag, maar de uiteindelijke beslissing nog laat afhangen van de verdere standpunten van partijen over de gevolgen van de toepasselijkheid van een bepaald wetsartikel. Zodra de rechter dus een beslissing neemt over een deel van het geschil van de partijen, is er geen sprake meer van een beslissing van inwendige aard, en kan u wel degelijk hoger beroep instellen.

  • Beslissingen alvorens recht te doen.

Tegen beslissingen alvorens recht te doen kan u slechts hoger beroep instellen tezamen met het hoger beroep tegen het eindvonnis (artikel 1050 tweede lid Ger.W. en artikel 1055 Ger.W.). Een vonnis alvorens recht te doen is enerzijds een beslissing waarbij een onderzoeksmaatregel wordt bevolen of waarin een tussengeschil betreffende een onderzoeksmaatregel wordt geregeld. Anderzijds gaat het om beslissing waarbij de toestand van partijen voorlopig wordt geregeld. Over de concrete invulling van het begrip “beslissing alvorens recht te doen” bestaat heel wat discussie en onduidelijkheid. Hierop zullen wij in een latere bijdrage uitgebreid terugkomen.

  • Beslissingen inzake bevoegdheid.

Betwistingen over welke rechter bevoegd is zullen beslecht worden door de rechter voor wie het geschil hangt of door de Arrondissementsrechtbank. Tegen beslissingen van de Arrondissementsrechtbank staat geen hoger beroep open. Tegen beslissingen inzake de bevoegdheid, uitgesproken door de rechter voor wie het geschil hangt, is slechts beroep mogelijk tezamen met de eindbeslissing. Het gaat dan om een zogenaamd uitgesteld hoger beroep.

  • Beslissingen in laatste aanleg uitgesproken.

Vonnissen van de Vrederechter of de Politierechter uitspraak doen over een vordering van maximaal 2.000,00 EUR zijn niet vatbaar voor hoger beroep. Deze vonnissen zijn gewezen in eerste en laatste aanleg. Hetzelfde geldt met vonnissen van de Rechtbank van Eerste Aanleg en de Ondernemingsrechtbank waarbij uitspraak gedaan wordt over vorderingen waarvan het bedrag 2.500,00 EUR niet overschrijdt.
Op deze uitzonderingen zijn dan weer opnieuw uitzondering gemaakt, waarin u toch weer wél hoger beroep kunt aantekenen. Te denken valt bijvoorbeeld aan de vonnissen van de Arbeidsrechtbank en de vonnissen van de Rechtbank van Eerste Aanleg inzake de toepassing van de belastingwet.

  • Een vonnis dat een verschrijving, een materiele vergissing bevat, of verzuimd heeft uitspraak te doen over een bepaald punt.

U kan geen hoger beroep instellen wanneer de rechter een schrijffout heeft begaan of een andere materiële vergissing heeft begaan. In dat geval dient u bij dezelfde rechter de verbetering of de uitlegging van het vonnis te vragen.

  • Andere wettelijke uitzonderingen op het recht op hoger beroep?

De Wet voorziet nog talloze andere gevallen waarin het hoger beroep wordt uitgesloten. Denken we maar aan bepaalde beslissingen van de Beslagrechter of de Arbeidsrechtbank in het kader van de collectieve schuldenregeling.

Andere voorwaarden om hoger beroep aan te tekenen.

Om met succes hoger beroep te kunnen aantekenen, moet u ook nog een aantal andere voorwaarden vervullen.

  • U moet de juiste hoedanigheid hebben.

U kan maar hoger beroep instellen, voor zover u partij was in het geschil in eerste aanleg. U moet dus eiser, verweerder of tussenkomende partij geweest zijn voor de eerste rechter. Bent u geen partij geweest in eerste aanleg, dan kan u eventueel denken aan derdenverzet.

Hetzelfde geldt voor diegene tegen wie u het hoger beroep instelt: u kan slechts hoger beroep instellen tegen tegen diegene die in eerste aanleg in het geschil betrokken was, én met wie u een geding had. Niet vereist is dat tussen u en de partij tegen wie het beroep werd ingesteld een vordering werd gesteld of een veroordeling werd uitgesproken. 

  • U moet een belang hebben om hoger beroep aan te tekenen.

U heeft een belang wanneer uw belangen geschaad zijn door de uitspraak van de eerste rechter. Als u volledig gelijk heeft gekregen, is het duidelijk dat u geen belang heeft om in hoger beroep te gaan. Kreeg u ongelijk doordat uw vordering geheel of gedeeltelijk werd afgewezen, of omdat u werd veroordeeld, dan heeft u het vereiste belang om hoger beroep in te stellen.

Soms kan uw belang er ook in schuilen om beroep aan te tekenen tegen de motivatie van de rechter, ook al heeft u gelijk gekregen. Dit zal het geval zijn wanneer de motieven u schade berokkenen, hoewel u de zaak heeft gewonnen.

  • U mag uw recht op hoger beroep niet misbruiken.

Hoger beroep instellen is de kans bij uitstek om de zaak te rekken. Daarom bepaalt de wet uitdrukkelijk dat u de rechtspleging in graad van beroep niet mag misbruiken voor “kennelijk vertragende of onrechtmatige doeleinden” (artikel 780bis Ger.W.). Heeft u rechtsmisbruik gepleegd, dan riskeert u te worden veroordeeld tot een schadevergoeding en/of een geldboete. Bovendien kan ook de rechter in beroep het beroep onontvankelijk verklaren.

Wat is incidenteel hoger beroep?

Diegene die als eerste hoger beroep instelt, stelt het hoofdberoep in. De persoon tegen wie het hoger beroep wordt ingesteld (de geïntimeerde) kan op zijn of haar beurt hoger beroep instellen. In dat geval spreekt men van incidenteel beroep. Incidenteel beroep is nog mogelijk, zelfs als u berust heeft in het vonnis waartegen hoger beroep werd ingesteld.

Wat is de termijn om hoger beroep aan te tekenen?

De termijn om hoger beroep in te stellen is in principe steeds 1 maand vanaf de betekening van het vonnis door een gerechtsdeurwaarder of de kennisgeving ervan met een gerechtsbrief van de Rechtbank (artikel 1051 Ger.W.). In de regel is het noodzakelijk dat u het vonnis laat betekenen door een gerechtsdeurwaarder. Doet u dit niet, dan loopt de beroepstermijn niet en dan blijft de mogelijkheid bestaan om hoger beroep aan te tekenen, zelfs een jaar na de uitspraak. Een goede praktijkadvocaat zal trachten om steeds de kosten van de betekening te vermijden door tijdig hoger beroep aan te tekenen zonder dat het vonnis heeft betekend te worden, of tijdig laat weten dat zijn cliënt berust, zodat ook in dat geval het vonnis niet hoeft betekend te worden.

Soms begint te beroepstermijn te lopen vanaf de kennisgeving van de uitspraak via de gerechtsbrief van de rechtbank, maar enkel wanneer de Wet zulks uitdrukkelijk bepaalt. Indien de wet niet uitdrukkelijk bepaalt dat de kennisgeving bij gerechtsbrief de termijn doet ingaan, dan kan deze kennisgeving de beroepstermijn niet doen ingaan, tenzij men in de kennisgeving uitdrukkelijk de mogelijkheid van beroep en de beroepstermijn vermeldt.
Zeer uitzonderlijk begint de beroepstermijn al te lopen van de uitspraak, ongeacht of u hiervan al op de hoogte bent gesteld of niet. 

Opgepast, in uitzonderlijke gevallen begint de beroepstermijn al te lopen vanaf de datum van de uitspraak. Artikel 1300 Ger.W. is hiervan een voorbeeld: Hoger beroep tegen het vonnis waarbij beslist is dat er geen grond bestaat om de echtscheiding uit te spreken, is slechts toegelaten indien het ingesteld wordt door beide partijen, afzonderlijk of gezamenlijk (binnen één maand) te rekenen van de uitspraak. Het wordt aan de procureur des Konings betekend.
Incidenteel hoger beroep dient u verplicht in te stellen in uw eerste conclusie in graad van beroep. 

Soms is het beter om uw verlies te nemen en de zaak af te sluiten na een slecht vonnis in eerste aanleg. Ook dát zal een eerlijk advocaat u vertellen.

Pieter Pauwels en Joachim Vanspeybrouck van Wanted Law

Heeft het zin om in beroep te gaan?

Dit is de moeilijkste vraag.

In hoger beroep gaan zal in veel gevallen een moeilijke beslissing zijn. In de eerste plaats moet u voor zichzelf uitmaken of u wel juridische argumenten heeft om in graad van beroep uw gelijk te halen. Heeft u deze niet, dan heeft het geen enkele zin om in beroep te gaan. Doet u het dan toch, dan riskeert u niet enkel het deksel op de neus te krijgen, maar ook nog een bijkomende schadevergoeding te moeten betalen als u misbruik zou hebben gemaakt van uw recht op hoger beroep. Heeft u wél goede redenen om in beroep te gaan, dan kan u beslissen om hoger beroep aan te tekenen. Maar zelfs dan moet u best ook rekening houden met een aantal belangrijke elementen: de kostprijs, de duurtijd, de energie, de onzekerheid. Is het dat allemaal wel waard? Vaak wegen de nadelen echt niet op tegen de beperkte kansen op een wijziging in graad van beroep. 

U bespreekt best grondig met een advocaat de mogelijkheden van een beroep. Een advocaat zal u in eer en geweten als expert van de gerechtelijke procedures correct kunnen adviseren. Soms is het beter om uw verlies te nemen en de zaak af te sluiten na een vonnis in eerste aanleg. Ook dat zal een eerlijk advocaat u vertellen.

In beroep of niet?

U heeft een uitspraak van een rechtbank ontvangen waar u niet vrolijk van wordt.  Deze uitspraak is slecht nieuws en u zit met vele vragen. Kan ik nog in beroep gaan? Heeft hoger beroep nog wel zin? Wat gaat een beroepsprocedure mij kosten?

In dit geval kan een gesprek met een advocaat van Wanted Law voor u de oplossing zijn.

Nieuwsbrief

Blijf op de hoogte van alle nieuwste Wanted Facts, schrijf u dan in op onze nieuwsbrief.

Schrijf u in

Disclaimer

De informatie over juridische onderwerpen die u in deze bijdrage aantreft, zijn louter informatieve, algemene besprekingen en kunnen in geen geval als juridisch advies worden beschouwd. Wanted Law aanvaardt geen aansprakelijkheid voor enige schade die iemand zou lijden door voort te gaan op deze informatie. Als u juridisch advies wenst, dient u contact op te nemen met een gekwalificeerde advocaat die u zal adviseren op basis van uw persoonlijke situatie. Alle blogberichten gepubliceerd op de website van Wanted Law zijn geschreven met toepassing van het Belgisch Recht.

Copyright

Wanted Law bezit het exclusieve copyright van deze website, zijn design en de volledige inhoud ervan. Gebruik van deze website, of delen ervan, in welke vorm dan ook, is verboden zonder de voorafgaande schriftelijke toestemming van Wanted Law.

In beroep of niet?

Laat uw slaagkansen beoordelen!

Twijfelt u aan de werkwijze van uw advocaat?

Boek hier uw Second Opinion.

Heeft u een probleem en wenst u betaalbaar juridisch advies?

Boek dan een consultatie bij Wanted Law!