Hoe verloopt de procedure van echtscheiding door onderlinge toestemming (EOT)?

Facultatief advies van de procureur des Konings

Het Openbaar Ministerie kan, binnen 30 dagen te rekenen van de inschrijving van de zaak op de rol, schriftelijk advies neerleggen ter griffie over de vormvereisten, de toelaatbaarheid van de echtscheiding en over de inhoud van de overeenkomsten tussen de echtgenoten met betrekking tot hun minderjarige kinderen. Indien de procureur des Konings geen advies uitbrengt, wordt dit advies geacht positief te zijn (art. 1289ter Ger.W.).

Verschijning van partijen is niet meer verplicht

De procedure echtscheiding door onderlinge toestemming verloopt in principe volledig schriftelijk. De familierechtbank kan de persoonlijke verschijning van de echtgenoten wel steeds bevelen, hetzij op vraag van de procureur des Konings of van een van de partijen, hetzij ambtshalve. In dit geval, worden de echtgenoten geacht binnen een maand te rekenen van de neerlegging van het verzoekschrift gezamenlijk en persoonlijk te verschijnen voor de familierechtbank (art. 1289 Ger.W.).

Wat is de taak van de Familierechtbank bij de procedure van echtscheiding door onderlinge toestemming?

Eerst en vooral voert de familierechtbank een legaliteitstoets door. Hij kijkt na of aan de wettelijk voorwaarden, naar vorm en inhoud, is voldaan. Indien blijkt dat partijen aan de voorwaarden hebben voldaan en de formaliteiten in acht hebben genomen die door de wet bepaald zijn, dan spreekt de familierechtbank de echtscheiding uit. De rechtbank zal geen inhoudelijke toets doorvoeren. Hier is er wel één uitzondering, namelijk de regeling betreffende de minderjarige kinderen. De rechtbank zal hier nagaan of de overeenkomst niet manifest de belangen van het kind schendt.

Afstand van procedure mogelijk?

Iedere echtgenoot kan zelf op elk moment van de procedure beslissen om deze te stoppen. De voorafgaande overeenkomsten met betrekking tot het ouderlijk gezag over de kinderen, de verblijfsregeling voor de kinderen, de bijdrage van elke ouder in het levensonderhoud, de opvoeding en de passende opleiding van voornoemde kinderen en het bedrag van het eventuele persoonlijk onderhoudsgeld tijdens de echtscheidingsprocedure verbinden de partijen voorlopig, hetzij tot de echtgenoten die achteraf over dezelfde zaken een nieuwe overeenkomst sluiten, hetzij tot de familierechtbank voorlopige maatregelen treft over dezelfde zaken.

Kortom, de zogenaamde “familierechtelijke regelingsovereenkomst” blijft bindend voor de partijen, ook al springt de EOT af.

Kan men de echtscheidingsovereenkomsten nog wijzigen tijdens de procedure?

Wanneer, binnen een maand te rekenen van de dag van indiening van het verzoekschrift en vóór de eventuele verschijning van de partijen de echtgenoten of een van hen nieuwe en onvoorzienbare omstandigheden aanvoeren waardoor hun toestand, de toestand van één van hen of die van hun kinderen ingrijpend wordt gewijzigd en indien daarvan naar behoren het bewijs wordt geleverd, kunnen zij gezamenlijk een voorstel tot wijziging van hun oorspronkelijke overeenkomsten ter beoordeling aan de rechter voorleggen (art. 1293, lid 1 Ger.W.).

Ook de familierechtbank kan eisen dat de beschikkingen van de overeenkomsten met betrekking tot hun minderjarige kinderen worden gewijzigd wanneer die hem strijdig lijken met de belangen van deze laatsten (art. 1293, lid 2 Ger.W.).