Familieverlating
Er is sprake van het misdrijf van familieverlating wanneer de onderhoudsplichtige gedurende een termijn van meer dan twee maanden vrijwillig in gebreke blijft om een door een in kracht van gewijsde getreden gerechtelijke uitspraak toegekende onderhoudsbijdrage te betalen (art. 391bis, eerste en tweede lid Sw.).
Dit geldt eveneens wanneer de onderhoudsplichtige gedurende meer dan twee maanden opzettelijk geen gevolg geeft aan:
- De betaling van onderhoudsbijdragen voor gemeenschappelijke kinderen;
- Een conventionele onderhoudsregeling die werd overeengekomen in het kader van een echtscheiding door onderlinge toestemming (EOT).
Daarnaast stelt artikel 391bis, derde lid Sw. dat ook het opzettelijk niet-naleven van een in kracht van gewijsde getreden ontvangstmachtiging strafbaar is als familieverlating.
Volgens rechtspraak van het Hof van Cassatie kan zelfs het niet betalen van bepaalde schoolkosten als familieverlating worden gekwalificeerd, indien deze kosten onder de onderhoudsverplichting vallen. Daarbij is het niet vereist dat de schuldenaar voorafgaand in gebreke werd gesteld, noch dat het bedrag van de verschuldigde onderhoudsbijdrage definitief is bepaald.
Wat zijn de voorwaarden van familieverlating?
Om te kunnen spreken van familieverlating in de zin van artikel 391bis van het Strafwetboek, moeten vier voorwaarden vervuld zijn:
Ten eerste, er moet een onderhoudsplicht bestaan. Deze verplichting moet vastgelegd zijn in een rechterlijke beslissing of in een door de rechter gehomologeerde overeenkomst, zoals bijvoorbeeld een onderhoudsregeling opgenomen in een echtscheidingsovereenkomst bij een EOT.
Ten tweede, de beslissing die de onderhoudsplicht vastlegt, moet in kracht van gewijsde zijn getreden. Dit betekent dat er geen rechtsmiddelen meer openstaan, zoals verzet of hoger beroep, en dan de beslissing dus uitvoerbaar is.
Ten derde, de onderhoudsplichtige moet de onderhoudsbijdrage gedurende meer dan twee maanden niet hebben betaald. Het niet vereist dat deze maanden opeenvolgend zijn, ook verspreide niet-betalingen kunnen leiden tot vervolging.
Ten vierde, de niet-betaling moet opzettelijk zijn. Met andere woorden, de onderhoudsplichtige moet bewust en vrijwillig hebben nagelaten te betalen. Indien de wanbetaling te wijten is aan overmacht, zoals onvrijwillige werkloosheid of financiële insolvabiliteit die hem niet kan worden verweten, is er geen sprake van familieverlating.
De sanctionering
Het misdrijf van familieverlating wordt gesanctioneerd met een geldboete en/of een gevangenisstraf.
De geldboete bedraagt tussen de 50,00 en 500,00 EUR en de gevangenisstraf kan variëren van acht dagen tot zes maanden. Dit betekent dat familieverlating wordt gekwalificeerd als een wanbedrijf.
Naast deze straffen kan de rechter ook het verval van het recht tot het besturen van een motorvoertuig uitspreken. Deze bijkomende straf werd ingevoerd bij de wet van 12 mei 2014.
Alles over de ouderlijke onderhoudsplicht van hun kinderen