Wat is de feitelijke scheiding?
Feitelijke scheiding is de toestand waarin gehuwden op een niet-toevallige wijze afzonderlijk verblijven. De feitelijke scheiding als toestand voor de gehuwden bevindt zich tussen twee uitersten: enerzijds de scheiding van tafel en bed en anderzijds het samenleven.
Het recht heeft de feitelijke scheiding van de echtgenoten niet systematisch geregeld. Voor de gevolgen van de feitelijke scheiding van de echtgenoten moeten we gaan kijken naar de verschillende domeinen van het recht, zoals de inkomstenbelastingen, de sociale zekerheid, het burgerlijk recht, etc. Elk domein van het recht zal op zijn manier gevolg geven aan de feitelijke scheiding van de echtgenoten. Sommige domeinen zullen er pas gevolg aan geven indien het al voor een minimale duur gaande is.
Wat zijn de gevolgen van de feitelijke scheiding?
Vermits de feitelijke scheiding geen georganiseerd juridisch statuut is, zijn er geen specifieke rechtsgevolgen verbonden aan de feitelijke situatie van een feitelijke scheiding. Maar… in sommige gevallen heeft de feitelijke scheiding wel degelijk specifieke rechtsgevolgen.
De feitelijke scheiding staat er niet aan in de weg dat in theorie alle bepalingen van het primair huwelijksstelsel van toepassing blijven, maar sommige rechten en plichten stoppen bij de feitelijke scheiding. Zo eindigt de hoofdelijke aansprakelijkheid voor huishoudschulden ontstaan na de feitelijke scheiding. De getrouwheidsplicht blijft daarentegen onverkort gelden tijdens de feitelijke scheiding.
De wet voorziet een reserve in de nalatenschap van de eerststervende voor de langstlevende echtgenoot. Echter kan men in geval van feitelijke scheiding zijn partner volledig onterven. Deze vordering van afzonderlijk verblijf kan uitgaan van de erflater maar ook van de langstlevende echtgenoot.
Maar sinds de erfwet van 31 juli 2017 is het ook mogelijk om buiten het geval van feitelijke scheiding de andere echtgenoot volledig te onterven. Nu kan men het ook doen op grond van de inleiding van de echtscheidingsprocedure.
Daarnaast kan men de feitelijke scheiding voor een bepaalde periode gebruiken als aanduiding van de onherstelbare ontwrichting van het huwelijk. Op grond van de onherstelbare ontwrichting kan men dan de echtscheiding vragen.
In principe blijven de gehuwden na de feitelijke scheiding gezamenlijk de bevoegdheden m.b.t. de persoon en de goederen van de kinderen uitoefenen. Evenwel kan de rechter deze bevoegdheden uitsluitend aan één van de ouders opdragen.