Het herroepingsrecht is een extra beschermingsmaatregel uit het consumentenrecht
Als de bouwheer een consument is, kan deze voor een aantal soorten van aannemingsovereenkomsten, beschikken over een herroepingsrecht.
Overeenkomsten waar consumenten bij betrokken zijn worden extra beschermd door het consumentenrecht. Dit geldt ook voor aannemingsovereenkomsten. Er zijn een aantal bijkomende beschermingsmaatregelen van toepassing op:
- overeenkomsten op afstand: bv. via internet, telefoon, post.
- overeenkomsten gesloten buiten de verkoopruimte: bv. woonplaats consument.
Deze bijkomende bescherming bestaat uit enerzijds een informatieplicht voor de onderneming (art. VI.45 WER) en anderzijds uit het toekennen van een herroepingsrecht aan de consument (art. VI.47 WER).
Deze regels gelden enkel wanneer de overeenkomsten gesloten zijn tussen een bouwheer-consument en de aannemer-onderneming.
De termijn voor het uitoefenen van het herroepingsrecht
De bouwheer-consument beschikt bij deze overeenkomsten over een termijn van veertien dagen om zijn overeenkomst te herroepen, zonder dat hij een geldige reden moet aanvoeren. Zo zal ook een dienstenovereenkomst die onder dit toepassingsgebied valt herroepen kunnen worden binnen een termijn van veertien dagen nadat de overeenkomst werd gesloten (art. VI.47 WER).
Wanneer de onderneming echter niet al de vereiste informatie over het herroepingsrecht aan de consument heeft medegedeeld, zal de herroepingstermijn pas verlopen twaalf maanden na het verlopen van de originele herroepingstermijn (art. VI.48 WER).
Indien de onderneming binnen deze twaalf maanden alsnog de nodige info verstrekt over de herroepingstermijn, zal de termijn van veertien dagen vanaf dit moment toch beginnen lopen.
Vormloze kennisgeving van de herroeping
Wanneer de opdrachtgever dit herroepingsrecht wil uitoefenen, zal hij voor het verstrijken van de termijn de aannemer op de hoogte moeten brengen dat hij van zijn recht gebruik wil maken. Dit kan op diverse manieren gebeuren, zolang het maar duidelijk is (art. VI.49 WER).
De aannemer zal dan alle van de consument ontvangen betalingen moeten terugbetalen. Deze bedragen dienen binnen de veertien dagen na de uitoefening van het herroepingsrecht terugbetaald te worden. Daarnaast mag de aannemer geen vergoeding vragen voor de reeds uitgevoerde diensten.
Wat als de aannemingswerken al gestart zijn vooraleer de herroepingstermijn is verstreken?
De consument kan de ondernemer uitdrukkelijk verzoeken om de werken toch al aan te vangen voor het verstrijken van de herroepingstermijn. Dit verzoek dient te gebeuren overeenkomstig artikel VI.46, §8 van het Wetboek Economisch Recht:
“Wanneer de consument wenst dat de verrichting van diensten of de levering van water, gas of elektriciteit, die niet gereed voor verkoop zijn gemaakt in een beperkt volume of in een bepaalde hoeveelheid, of van stadsverwarming, aanvangt tijdens de in artikel VI.47, § 2 bepaalde herroepingstermijn, en de overeenkomst voor de consument een betalingsverplichting inhoudt, vereist de onderneming dat de consument daar uitdrukkelijk om verzoekt en verzoekt de onderneming de consument te erkennen dat hij, zodra de overeenkomst volledig is uitgevoerd door de onderneming, niet meer over een herroepingsrecht zal beschikken.”
Wanneer de consument zijn herroepingsrecht dan uitoefent, zal de consument aan de aannemer het bedrag moeten betalen van de werken die reeds zijn uitgevoerd op het moment van de herroeping (art. VI.51, §3 WER).
Zijn er uitzonderingen op het herroepingsrecht?
Inzake aannemingsovereenkomsten dient het herroepingsrecht soms genuanceerd te worden. Op een aantal aannemingsovereenkomsten is dit recht toch niet van toepassing. Bijvoorbeeld de levering of verstrekking van goederen of diensten waarvan de prijs gebonden is aan schommelingen op de financiële markt waarop de aannemer geen invloed heeft en die zich binnen de herroepingstermijn kunnen voordoen.