Wat is de voorlopige oplevering?
De voorlopige oplevering is een rechtshandeling waarbij wordt vastgesteld dat de werken in hun geheel zijn voltooid en in ontvangst worden genomen door de bouwheer. De voorlopige oplevering betekent niet automatisch de goedkeuring van de werken, maar enkel dat de bouwheer erkent dat de werken voltooid zijn en klaar voor inspectie. Contractueel kan men wel bepalen dat de voorlopige oplevering ook een impliciete goedkeuring inhoudt.
In tegenstelling tot wat men soms denkt, is deze oplevering niet onderworpen aan stikte formaliteiten. Ze kan uitdrukkelijk gebeuren (bv. via een ondertekend proces-verbaal van voorlopige oplevering) of stilzwijgend (bv. doordat de bouwheer zonder bezwaar het werk in gebruik neemt).
Belangrijk is ook het onderscheid met de materiële levering. Dat laatste verwijst naar het feitelijk overdragen van het goed aan de bouwheer. Hoewel beide vaak gelijktijdig plaatsvinden, kunnen ze perfect van elkaar verschillen in timing.
In de praktijk gebeurt de voorlopige oplevering meestal nadat de aannemer verklaart dat de werken zijn voltooid en de bouwheer (eventueel samen met een architect) uitnodigt om de uitgevoerde werken te inspecteren. Tijdens deze gezamenlijke rondgang worden zichtbare gebreken genoteerd in een proces-verbaal. De bouwheer erkent hierbij dat de werken voltooid zijn, met voorbehoud van zijn recht om herstel te vragen van de vastgestelde gebreken.
De gevolgen van de voorlopige oplevering
De gevolgen van de voorlopige oplevering verschillen al naargelang deze wel of niet gepaard gaat met de uitdrukkelijke goedkeuring van de werken door de bouwheer.
Wanneer de voorlopige oplevering zonder expliciete goedkeuring gebeurt, zijn de gevolgen als volgt:
- Het risico van het bouwwerk gaat over op de bouwheer. De aannemer is vanaf dat moment niet langer verantwoordelijk voor de bewaking van de werf.
- De voltooiingsdatum van de werken staat vast. Dit maakt het mogelijk te controleren of de werken binnen de overeengekomen termijn zijn uitgevoerd. Vanaf deze datum begint ook de wettelijke waarborgtermijn tot aan de definitieve oplevering te lopen.
- De aannemer heeft zijn opdracht voltooid. Hij moet het bouwwerk niet meer onderhouden of bewaken. Wel moet hij nog de gebreken herstellen die tijdens de oplevering werden vastgesteld, of die zich voordoen binnen de waarborgtermijn.
Indien de voorlopige oplevering gepaard gaat met de goedkeuring van de werken, komen daar enkele bijkomende gevolgen bij:
- De bouwheer erkent dat de werken conform de plannen en volgens de regels van de kunst zijn uitgevoerd.
- De goedkeuring dekt de zichtbare gebreken, tenzij er uitdrukkelijk voorbehoud werd gemaakt tijdens de oplevering. Gebreken die onder de tienjarige aansprakelijkheid vallen, blijven uiteraard uitgesloten van deze dekking.
- De voorlopige oplevering geldt dan ook als startpunt van de tienjarige aansprakelijkheid van de aannemer.
- De aannemer verkrijgt het recht op betaling van de volledige aannemingsprijs, tenzij anders overeengekomen.